زینبیه ^(س)،  مسجد، مسجدی در محله هادی‌آباد، خیابان آبشار شهر قزوین.

مسجد زینبیه در محله هادی‌آباد، خیابان آبشار شهر قزوین قرار دارد و زمان تأسیس آن به قبل از پیروزی انقلاب اسلامی برمی‌گردد. مسجد زینبیه از کانون‌های مبارزه با رژیم پهلوی بود و در شکل‌گیری انقلاب در استان قزوین* نقش موثری داشت. این مسجد در آگاه‌سازی مردم نسبت به وقایع و حوادث انقلاب و دفاع مقدس نقش مؤثری داشت و محل تجمع انقلابیون محله هادی‌آباد بود. (کبیری و محمدی، ص ۸۴).

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در درطول سال‌های دفاع مقدس (31 شهریور ۱۳۵۹- 29 تیر ۱۳۶۷) این مسجد همچنان کانون فعالیت‌های مردمی در پیشبرد اهداف انقلاب و نظام جمهوری اسلامی بود. برگزاری مراسم یادبود شهدا، عزاداری هیئت‌های مذهبی، برگزاری مراسم ادعیه، جمع آوری کمک‌های مردمی و... در این مکان صورت می‌گرفت. پس از تشکیل بسیج، سال ۱۳۵۹ش در این مسجد نیز پایگاه زینبیه ایجاد شد. براتعلی قاسمی  اولین فرمانده پایگاه بسیج بود. سپس با توجه به استقبال جوانان از بسیج و تعداد زیاد بسیجی، به ناحیه بسیج زینبیه ارتقاء یافت و تعدادی پایگاه بسیج ‌شهری و روستائی تحت پوشش آن بود. آموزش نظامی، آموزش‌ احکام، مسائل دینی، فرهنگی و سیاسی در مسجد برگزار می‌شد. مسجد زینبیه در تأمین نیازهای رزمندگان اسلام و جمع‌آوری کمک‌های مردمی نقش به‌سزایی داشت. چادرهایی در خیابان‌های محله و در سر چهار راه‌ها جهت جمع‌آوری کمک‌های دارویی، غذایی، لباس و ... مستقر شده بود و کمک‌ها پس از جمع‌آوری تحویل کمیته ارزاق داده می‌شد که برای رزمندگان ارسال شود. مسلم حسن‌پور پدر شهیدان رضا* (جانشین لشکر ۱۷ علی ابن ابیطالب(ع)) و محسن، در جمع‌آوری کمک‌های مردمی نقش موثری داشت. بسیج زینبیه علاوه بر کمک به جبهه، در برداشت محصول کشاورزی به روستائیانی که سرپرست خانواده‌شان را از دست ‌داده بودند و نیاز به کمک داشتند با فرستادن نیرو از مسجد کمک می‌کرد. (همان جاها). سرکشی از رزمندگان و خانواده شهدا توسط اعضای بسیج صورت می‌گرفت و پیگیری لازم جهت حل مشکل آنان صورت می‌گرفت. بسیج زینبیه یک خودروی نیسان داشت و کپسول‌های گاز خالی خانواده‌های محل را تحویل می‌گرفت و پس از پر ‌کردن، تحویل آنان می‌داد. برای ارتقاء امنیت در محله و سطح شهر، پایگاه بسیج گشت‌های شبانه داشت و بسیجیان و رزمندگان در گروه‌های ۲ نفره به گشت می‌رفتند. ابتدا گشت‌های شبانه را با یک سرنیزه اجرا می‌کردند ولی بعد از اجرای دوره آموزش نظامی در مسجد،‌ گشت‌ها با سلاح انجام می‌شد. در زمان اعلام هشدار حملات هوایی، بعضی خانواده‌ها چراغ‌هایشان را روشن می‌گذاشتند؛ اعضای بسیج به آنها تذکر می‌دادند تا نور چراغ‌هایشان را کم کنند. (همان‌دو، ص۸۸). خواهران بسیجی در خیابان‌ها به خانم‌هایی که حجاب مناسب نداشتند تذکر می‌دادند و برادران بسیجی حامی خواهران بودند تا مشکلی برای آنها پیش نیاید. در زمانی که ویدیو ممنوع بود؛ یکی از مأموریتهای پایگاه بسیج جمع‌آوری دستگاه ویدیو بود. مبارزه با مواد مخدر، پیشگیری از سرقت، شناسایی و معرفی افراد ضدانقلاب، مبارزه با احتکار و گران‌فروشی و... توسط بسیج زینبیه انجام می‌شد. (همان‌جاها).

گروه سرود بسیج زینبیه راه‌اندازی شده‌بود و این گروه در زمان دفاع مقدس، برای رزمندگان در بانه و پاوه به اجرای سرود پرداخت. مسابقات کتاب‌خوانی و احکام نیز در مسجد برگزار می‌شد. جلسات آموزش قرآن و مراسم دعای کمیل هم هر هفته برگزار می‌شد. برنامه‌های اردویی و ورزشی برای نوجوانان مسجد برگزار می شد. پخش فیلم‌های جبهه و بدرقه رزمندگان برای اعزام به جبهه در مسجد صورت می‌گرفت. (همان‌دو، ص ۹۴). از شهدای شاخص این مسجد می توان به رضا حسن‌پور*، حسن مرادی (12 فروردین ۱۳۴۳- 15 بهمن ۱۳۶۰)، الیاس خزایی‌میزوجی (7 شهریور ۱۳۳۱- 3 فروردین ۱۳۶۱)، هادی نجفی (10 خرداد ۱۳۳۳- 23 دی ۱۳۵۹) و فرهاد حسینعلی (1 فروردین ۱۳۴۳- 14 آبان ۱۳۶۲) اشاره نمود.

مآخذ: کبیری، ابوالحسن و  فاطمه محمدی، هادیان عشق( کارکرد مساجد استان قزوین در دفاع مقدس) ، به کوشش مرکز حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس سپاه صاحب‌الامر (عج)؛ ستاد کنگره ۳۰۰۰ شهید استان قزوین. قزوین: بی‌نا،۱۴۰۳ش؛ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک؛ استان قزوین، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی،‌1393 ش؛ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، مساجد استان قزوین به روایت اسناد ساواک، پایگاه انقلاب اسلامی (کتاب پنجم). تهران: وزارت اطلاعات، ۱۳۹۵ ش.

/ وحید پورکریم/